Konya’da genç bir mühendis tarafından, engelli bireylerin yaşamlarını kolaylaştırmak için güneş enerjisiyle şarj edilen, ses, boyun ve göz hareketleriyle kontrol edilebilen "Engelsiz Yaşam" ismi bir engelli tekerlekli sandalyesi geliştirildi.

Selçuk Üniversitesi Teknoloji Fakültesi Bilgisayar Mühendisliği Bölümünden yeni mezun olan Burak Yılmaz, Dr. Öğretim Üyesi Murat Köklü koordinatörlüğünde, engelli bireylerin sosyal yaşamlarını daha rahat sürdürebilmeleri için ‘Engelsiz Yaşam’ adını verdiği güneş enerjisi ile şarj edilen, ses boyun ve göz hareketleriyle kontrol edilebilen bir engelli tekerlekli sandalyesi geliştirdi. Ayrıca geliştirilen tekerlekli sandalye, herhangi bir düşme durumunda daha önceden engelli birey tarafından kaydedilen telefon numarasına konum bilgilerini mesaj olarak göndererek, ‘Yardıma ihtiyacım var’ mesajı gönderiyor. Yılmaz bu projesiyle TÜBİTAK’ın 2242-Üniversite Öğrencileri Araştırma Proje yarışmasında ‘Sosyal Yenilikçilik ve Girişimcilik’ kategorisinde Türkiye birinciliğini elde ederek, TEKNOFEST kapsamında gerçekleştirilen ödül töreninde Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın elinden ödül aldı. Yaklaşık 1 yıllık bir çalışmanın ardından neredeyse her engel çeşidine hitap edebilmek için geliştirdiği projesinin prototipini tamamlayan genç mühendis, gerçek cihazı biran önce tamamlayarak, daha sonra bu cihazdan düşük maliyetle daha çok engelli bireyin yararlanabilmesi için seri üretime geçmek istiyor. Seri üretime geçildiği zaman projenin 300-400 bin kişi gibi bir kitleye hitap etmesi bekleniyor.

Konya’da engelli bireylerle bir araya gelerek onların sorunlarını dinlediklerini, bu sorunlara baktıkları zaman hepsi başlı başına bir problem olduğunu belirten Yılmaz, bu sorunlardan dikkatlerini en çok tekerlekli sandalyeyle ilgili olan bölümün çektiğini söyledi. Orada tekerlekli sandalye kullanmak isteyen bir engelli birey olduğunu ancak kollarıyla ilgili de bir problemi olduğu için tekerlekli sandalyeyi kullanamadığını kaydeden Yılmaz, bu bireyin ‘Tekerlekli sandalyeyi kullanmak istiyorum’ demesinin ardından, kendilerinin, ‘Engelsiz Yaşam’ isimli tekerlekli sandalye projesine başlamaya karar verdiklerini dile getirdi.

“Tekerlekli sandalyede bir acil durum olayı geliştirdik”

Geliştirilen projenin amaçlarından bahseden Burak Yılmaz, "Bedensel engelli bireylerin vücut kullanım oranları değişiklik göstermektedir. Bazı bireyler vücut bölümünden aşağısını, bazı bireyler bel bölümünden aşağısını kullanamamaktadır. Bazı bireyler ise, sadece gözlerini hareket ettirebilmektedir. Bu bireylerin tekerlekli sandalyeyi daha güvenli ve rahat bir şekilde sürebilmeleri için bu projeyi geliştirmeye karar verdik. Projemin adı ‘Engelsiz Yaşam’. Proje ses, boyun ve göz kontrolü ile tekerlekli sandalyeyi kontrol etmeye yarıyor. Geliştirdiğim mobil uygulama ve boyunluk sayesinde tekerlekli sandalyenin kontrolünü sağlıyorum. Aynı zamanda tekerlekli sandalye güneş enerjisi ile şarj ediliyor ve ani durumlarda durma işlemini yapıyor. Ayrıca tekerlekli sandalyede bir acil durum olayı geliştirdik. Tekerlekli sandalyenin düşme durumunda önceden belirlenmiş bir telefon numarasına GPS koordinatlarını gönderiyoruz ve ‘Yardıma ihtiyacım var’ mesajını karşı tarafa iletmiş oluyoruz” dedi.

“Projeler geliştirerek topluma faydalı olmaya çalışıyoruz”

Geçen sene gerçekleştirilen yarışmada TÜBİTAK Türkiye ikincisi olduğunu, bu sene de Türkiye birinciliğine yükseldiğini dile getiren Yılmaz, “Aslında bizim danışman hocamla birlikte amacımız daha çok toplumsal sorunları çözmek. İnsanların yaralarına merhem olmayı amaçlıyoruz. Bu sene de Cumhurbaşkanımızın elinden Türkiye birinciliği ödülünü aldım, çok güzeldi, çok mutlu olduk. Böyle daha çok projeler geliştirerek topluma faydalı olmaya çalışıyoruz. Projenin ilk prototipi için 60 bin lira gibi bir bütçe düşünüyoruz. Bu miktar seri üretime geçtiği zaman epey düşecektir. Ama ilk prototip biraz maliyetli olduğu için 60 bin liraya ihtiyacımız var. Projeyi aslında bir sorunu çözmek ve herkesin kullanması için seri üretime geçirmek istiyoruz. Seri üretime geçildiği zaman tahminimiz 1 tekerlekli sandalye için 3-4 bin liraya kadar maliyetin düşeceğini planlıyoruz” şeklinde konuştu.

Selçuk Üniversitesi Teknoloji Fakültesi Bilgisayar Mühendisliği Bölümü Dr. Öğretim Üyesi Murat Köklü ise öğrencilerine teorik bilgilerinin yanında pratik bilgileri de öğretmeye çalıştıklarını belirtti. Dr. Öğretim Üyesi Köklü, “Günlük hayatta insanların sıkıntı çektiği sorunlara, problemlere de değinmek, üniversitedeyken öğrencilerin bunları düşünmesi ve bunlara çözüm getirmesi hakikaten önemli bir durum. Bu durumların farkında olmak ayrı bir güzellik, fakat bu durumları fark edipte bunlarla yönelik proje sergilemesi veya bunlarla ilgili projeler üretmesi çok daha güzel bir durum. Bu projelerle de insanların hayatlarına kolaylık sağlamak ve insanlığın problemlerine çözüm getirmek hakikaten lisanstan başlayan bir süreç haline gelmiş olacak. Hem ülkemiz hem dünya için yapılan bir çok çalışma, genç yaşlarda başlayan insanların ürettikleri fikirlerle oluşuyor. Belli bir temel gerektiriyor ama, bu temelin belli bir kısmından sonra özveriyle çalışmak, bu özverinin de karşılığını almak gerekiyor.

Kaynak: İHA