Necmettin Erbakan Üniversitesi (NEÜ) İlahiyat Fakültesi Dekan Yardımcısı ve Yazarlar Birliği Konya Şube Başkanı Prof. Dr. Hayri Erten, şer’i sicil kayıtlarından 18. yüzyıl Osmanlı dönemindeki nişan, evlilik, boşanma, mehir, kadının sosyal ve çalışma hayatı gibi yaşam şekillerini tespit ettiklerini bildirdi.

Birlik Vakfı Konya Şubesi tarafından gerçekleştirilen “Her Cumartesi Birlikteyiz” konferansına konuşmacı olarak katılan, Prof. Dr. Hayri Erten, şer’i sicil kayıtlarına göre 18. yüzyıl Konya’sındaki aile yapısını anlattı.

18.yüzyıla ait şer’i sicil kayıtlarında yaptıkları araştırmalara göre, Konya’daki aile hayatının bazı yönleriyle bugünden ayrıldığını dile getiren Prof. Dr. Erten, bu alanda tarihi kaynakların yetersiz olmasına rağmen, mahkeme tutanaklarının aile yapısını ortaya çıkardığını belirtti.

Prof. Dr. Erten, “Elimizde maalesef çok fazla veri yok. Elde ettiğimiz veriler bize bir kesit sunuyor. Ulaştığımız verileri 18. yüzyılda Konya’da bulunan adli dava kayıtlarından sağladık” dedi.

Şer’i sicil kayıtlarından 18. yüzyıl Osmanlı dönemindeki nişan, evlilik, boşanma, mehir, kadının sosyal ve çalışma hayatı gibi yaşam şekillerini tespit ettiklerine işaret eden Prof. Dr. Erten, şunları kaydetti:

“Şer’i siciller Konya’daki aile hayatını anlamamızda en etkili kaynak. 5 bin 700 sayfalık ve 50 yıllık bir tarihi ihtiva ediyor. Bugün bin 500-2 bin kişilik bir ankette kişilerin cevapları doğru olmayabilir. Ama mahkeme kayıtları asla yanıltmaz. Az kişi tarafından okunabilen bu çalışma, kayıtları okumak, veri toplamak ve bu verileri analiz etmek aşamalarından oluşmaktadır ve son derece zordur. Bu nedenle herkes bu işin altına elini sokmak istemiyor.”

Şer’i kayıtlara göre Osmanlı’da kadınların nişan, evlilik, boşanma aşamalarında ya da çalışma hayatında haklarını mahkemelere giderek aradıklarına dikkati çeken Prof. Dr. Erten, evliliklerde iki şahidin yetersiz görülerek, izinname ile nikahın resmi kayda alındığını dile getirdi.

Kayıtlara göre, Osmanlı döneminde çoğunlukla tek eşliliğin daha yaygın olduğunu ifade eden Prof. Dr. Erten, o dönemde kadını koruyan şer’i hükümlerin aynı zamanda kadına ticaret, el işleri, terzilik esnaflık ve vakıflarda çalışma imkanının yanı sıra nişandan ayrılma ve boşanma hakkı da tanıdığını, aile hayatının da 1 oda bir sofa ya da 1 oda 2 sofa evlerde çekirdek aile ve geniş bağlarla güçlü bir şekilde yaşandığını söyledi.

Konferans sonunda Birlik Vakfı Yönetim Kurulu Üyesi Selman Gökmen, günün anısına Prof. Dr. Hayri Erten’e tablo hediye ederken, katılım belgesini verdi.

(Haber Kent)