Teknolojik aygıtları yasaklamak yerine ebeveyn kontrolünde kullanmanın daha doğru olduğunu belirten Konya Ticaret Odası (KTO) Karatay Üniversitesi Çocuk Gelişimi Bölüm Başkanı Dr. Öğr. Üyesi Hatice Yalçın, ekranı olan cihazları çocuklara tamamen yasaklamak çözüm değildir. Bu yasaklar çocuklarda daha çok ilgi uyandırmakta ve çocukları ekrana daha çok bağlamaktadır” dedi.
Yetişkinlerin uzun saatler meşgul olduğu cep telefonu, tablet, televizyon, elektronik oyunlar çağımızın kaçınılmaz zorunlulukları gibi gözükse de denetlenmediğinde sadece yetişkinler için değil ekran başında uzun vakitler geçiren çocuklar için de birtakım sakıncalar doğuruyor.
“Ekranı yasaklamak çözüm değil”
Ekranı yasaklamaktan çok takipçi olmanın önemine değinen KTO Karatay Üniversitesi Çocuk Gelişimi Bölüm Başkanı Dr. Öğr. Üyesi Hatice Yalçın, teknolojinin geldiği nokta itibariyle artık ekranların yok sayılamayacağı ve telefon, bilgisayar ve televizyonun yasaklanamayacağı, eğer yasaklanırsa çocukların yeni dünyadan tamamen koparılacağını vurguladı. Dr. Öğretim Üyesi Hatice Yalçın, “Ekranı olan teknolojileri çocuklara tamamen yasaklamak çözüm değildir. Bu yasaklar çocuklarda daha çok ilgi uyandırmakta ve çocukları ekrana daha çok bağlamaktadır. Günümüzde ekranlar çocukların akranlarıyla tecrübelerini paylaştıkları yerler haline geldiğinden, çocuklar ekran üzerinden birbirleriyle arkadaşlık kurmaktadır. Bu durumda ekranları tamamen yasaklamak yerine, ekran karşısında geçen zamanı daha iyi bir şekilde planlamak önemlidir” ifadelerini kullandı.
“Ekran karşısında geçirilecek zaman erken yaşlarda planlanmalı”
“Çocuğun yaşı büyüdükçe onun zamanını planlama konusunda anne-babaların çocuk üzerindeki gücü azalmaktadır” diyen Yalçın, “Çocuğun bir ekran bağımlısı olmaması için erken yaşta ekran karşısında geçireceği zamanı bilinçli planlamak gerekir. Küçük yaşlardan itibaren ekran başında geçireceği zamanı mümkün olduğu kadar birlikte geçirmek, ekran dışındaki zamanları da eğlenceli hale getirmek gerekir” diyerek ailelere büyük görevler düştüğünü belirtti.
“Ekran süresi okul öncesi dönemde günde 30 dakika olmalı”
Telefon, tablet ve televizyon kullanımında çocuğun iradesini kaybetmesi, kendini denetleyememesi ve bir ekrana bakmadan duramamasının ekran bağımlılığı olarak adlandırıldığını ifade eden Dr. Öğretim Üyesi Hatice Yalçın, “Çocuk devamlı internetle/telefonla uğraşmak istiyorsa, günlük işleri sırasında aklı hep internette veya telefonda kalıyorsa, bu yüzden uykusuz kalıyor, derslerine çalışmıyor ve başarısı düşüyorsa, bilgisayar, tablet, telefon başındayken zamanın nasıl geçtiğini fark etmiyorsa, arkadaşlarından uzak kalıyor, ailesiyle arası bozuluyorsa, yemeklerini bile tablet ve telefon başında yemek istiyorsa bağımlı hale gelmiş demektir. Çocuk okul öncesi dönemdeyse günde 30 dakika, ilkokul çağındaysa günde 45 dakika, ortaokul dönemindeyse günde 1 saat ve daha büyüklerin ise günde en fazla 2 saat telefon veya internet ile zaman geçirmesi önerilmektedir” dedi.
"Çocuğun kontrolsüz ve uzun süre internet kullanmasına izin verilmemelidir"
Çocukları arkadaşları ile doğal yollardan görüşmeleri için yönlendirmeli, akran grupları içerisinde sosyalleşmesini sağlamanın önemli olduğunun altını çizen Dr. Öğretim Üyesi Yalçın, ailelere önerilerde de bulunarak, “Çocuğun arkadaşlık ilişkilerini desteklemeli, onları bir araya getirecek aktivite planlamalı, çocuğun bilgisayar kullanımını kontrol etmeli ve sanal ortamdaki arkadaşlarını tanımalıdır. Bilgisayarlarda güvenli internet uygulamalarının olmasına özen göstermelidir. Telefon/tablet gibi aletler çocukları teselli etmek, susturmak için asla kullanmamalı, çocuğun kontrolsüz ve uzun süre internet kullanmasına izin verilmemelidir. Yemek ve çay saatlerinde bilgisayar başındaki çocuğa servis yapmamalı, aileye katılması sağlanmalıdır. TV veya internet benzeri teknolojik alet merkezli ev düzeni kurmamalı, planlanan programa uygun olarak açılmalı, program bittiğinde kapatılarak çocukla program hakkında konuşulmalıdır.” diye konuştu.
“KTO Karatay Üniversitesi Çocuk Gelişimi Bölümü, ekran bağımlılığı ile ilgili ücretsiz danışmanlık hizmeti veriyor”
KTO Karatay Üniversitesi Çocuk Gelişimi Bölümü tarafından çocuklarda ekran bağımlılığına yönelik ücretsiz bireysel danışmanlık hizmeti sunuluyor. Telefon, internet veya TV bağımlılığı nedeniyle sosyal problemler yaşayan çocuk ve ailelere günlük ve haftalık sorumluluklar verilerek problemin zamanla azaltılması sağlanıyor. Çocuğunda ekran bağımlılığı problemi olduğunu düşünen aileler, bölümün akademisyenleri ile görüşerek bireysel danışmanlık alabiliyor.
Kaynak: İHA