Bütün dünyanın korona virüs (Covid-19) pandemisine karşın etkin mücadele ettiği, insanlar arası ilişkilerin sosyal mesafeye göre ayarlandığı bir dönemde, Litvanya ve Türkiye’den iki milletvekili şair şiirlerini “Karvelide/Kelebekler” kitabında buluşturdu.Türkiye’de ilk kez Litvanca ve Türkçe 88 şiirin yer aldığı kitabın en önemli özelliği ise iki şairinde aktif siyasetin içinde olması.
Litvanya Milletvekilli Egidijus Vareikis ile Ak Parti eski Osmaniye Milletvekili Dr.Suat Önal‘ın Avrupa Konseyi Parlamenter Meclisi sıralarında başlayan dostluğu şiire kanat çırpan iki şair olarak Karvelide/ Kelebekler şiir kitabıyla perçinlendi. Egidijus Vareikis‘in kaleme aldığı şiirler güvercinlik“ anlamına gelen “Karvelide“, ismini taşıyor. Dr.Suat Önal, Litvanyalı Parlementer Egidijus Vareikis‘in daha önce yayınlanmış 44 adet şiirlerinden esinlenerek 44 ayrı şiir yazdı.
Hoton Yayın Karvelide/Kelebekler kitabını şu başlıkla tanıttı:
“LİTVANYA’DAN TÜRKİYE’YE KANAT ÇIRPAN İKİ ŞAİR”
“İnsanoğlu’nun yaratılış kodları yazı, rakam ve nota olarak bilinir. Elbette ki harfler ve kelimelere tutunmaktan başka çaresi olmayan şairler, dünyanın neresinde olursa olsun, hangi dili konuşursa konuşsun “gönül dili” denen büyük keşfin mimarlarıdır.
Yaşadıkları coğrafya, demografik ve kültürel yapı farklı da olsa; Baltık ülkesi Litvanya’dan, Asya ile Avrupa’nın köprüsü Türkiye’den iki önemli siyaset insanı ilk defa bir şiir kitabında güvercin ve kelebekler gibi insanlık için kanat çırpıyorlar.
Karvelide/Kelebekler şiir kitabı, fen bilimlerinde doktora yapmış Egidijus Vareikis ve Suat Önal‘ın kaleme aldığı toplam 88 şiirinden oluşuyor. Ortak paydaları ve okuyuculara mesajları ise hamuru aşk ile yıkanmış insan olmak”
Kitapda Önal‘ın 15 Temmuz darbe girişimini anlattığı “Vatana İhanet“ şiiri de ilk kez Litvanca‘ya çevrilerek Litvanya‘nın gündemine 15 Temmuz hain darbesi girmiş oldu. Şirin Türkçe ve Litvanca okunuşu ise şu şekilde;
"VATANA İHANET
Vatana ihanet yaşandı 15 Temmuz gecesi
Allah Allah oldu şehadete koşanların hecesi
Dünya, Türk Milleti’nin destanına şahit oldu
Meydan ve sokaklar nice kahramanla doldu
Darbecilerin tankları masum insanları ezerken
Semalarda hainlerin kullandığı F16 lar gezerken
Lider’in görüntü ve sesiyle coştu bu Aziz Millet
Türk Milleti esarete gelmez, asla çekmez ki zillet
Gecenin yiğitlerinden Aksakallı paşa verdi emir
Anadolu’dan çıkan bir kahraman Ömer Halisdemir
Tereddütsüz darbeci Semih Terzi’yi alnından vurdu
Adeta haykırdı, ölsem de vermem bu Cennet Yurdu
Darbecilerle çatışmalar gün doğana kadar sürdü
Esarete boyun eğmeyen ülkem, elbet yine hürdü
Ey hainler! Bilin ki bu Aziz Millet asla dize gelmez
Vatan için can veren Şehitler ölmez, Şehitler ölmez
TVYNS IDAVYST
Liepos penkioliktoji - Tvyns idavysts naktis
Bgani kankinyst skanduojant Alachas, Alachas!“
Pasaulis tapo turk tautos legendos liudininku
Aikts ir gatvs - pilnos didvyri
Perversmo tankams traikant nekaltus mones
Ir danguje skraidant idavik F-16 lktuvams
i didi tauta buvo udegta savo lyderio odiais
Nes turkai niekada nekents ir nepaklus vergovei
Vienas i narsuoli - generolas Aksakalli dav nurodym
Kitas didvyris i Anatolijos - Omeras Halisdemiras
N akimirkai nesudvejojs nuov perversminink Semih Terzi
Tarsi suuks, net jei ir mirsiu, ios rojaus alies neiduosiu
Miai su perversmininkais truko iki auros t nakt
Mano alis, nepasiduodanti vergijai, vl buvo laisva
Ei idavikai, inokit, kad jos niekada neparklupdysit ant keli!
U tvyn uv kankiniai nemirta niekada!"
Egidijus Vareikis : “Dostumla ikimiz size hassas ve seven kalplerimizden birer parça bıraktığımızı sanıyorum“
Litvanya Milletvekili Egidijus Vareikis Karvelide/Kelebekler kitabıyla ilgili “Elinizde belki dünyada ilk defa böyle iki dilde yazılmış bir şiir kitabı var. Dostumla ikimiz size hassas ve seven kalplerimizden birer parça bıraktığımızı sanıyorum. Okurlarımıza şiirin hoş duyumlarından hediye ediyoruz“ dedi.
Siyasetçi, bilim adamı ve yazar kimliği yanında kendisini “hayatımın sonuna kadar herhalde romantik bir entelektüel olarak kalırım” diye anlatan Egidijus Vareikis üçüncü şiir kitabı Karvelide hakkında şunları söyledi;
“Benim şiir dünyamı merak eden başka ülkelerin insanlarıyla da sıkça sohbet ediyoruz. Şiirin çoğunlukla çevirilemediğini, hissedilebildiğini, fakat ince hisleri diğer ülkenin, kültürün ve yazının araçlarıyla tam olarak aktarmanın mümkün olmadığını anlıyorum. Belki tam olarak aktarmak da gerekmiyor?”
Vareikis’in gündeme getirdiği bu soru Avrupa Konseyi’nde Ak Parti Osmaniye Milletvekili Suat Önal ile dostluğunda yeni bir ortak çalışmanın başlamasına kadar gidiyor. Vareikis şiir kitabına nasıl karar verdiklerini de şu ifadeler ile anlattı;
“Avrupa Konseyi Parlamenter Meclisi’nde bir dostla, hassas ruha sahip bir insanla, Suat Önal ile tanıştım. Sadece siyaset üzerinde sohbet etmedik. Bir keresinde şiir konusuna değinip orijinal bir fikir çıktı: Otomatik çeviri uygulamasıyla Litvanca yazılmış şiirleri çevirip çıkan kelimelerden tamamen yeni ve orijinal bir şiir eserini yazmak. Denedik. İlginç geldi. Böylece “Angelu karvelide", yepyeni, belki Litvanca kökenli ama Türk dili ve kültürünün güzelliği ile harmanlanmış bir eser oldu.”
EGİDİJUS VAREİKİS KİMDİR?
Kimyager, gazeteci, yazar,siyaset bilimci, diplomat, silah kontrol uzmanı, Litvanya Milletvekili
26 Mart 1958’de Kaunas’da doğan Egidijus Vareikis, 1976 yılında Kaunas 7. Ortaokulundan altın madalya ile mezun oldu. Atletizm ve stranç ile ilgilendi. Genç Matematikçiler ve Kimyacılar Olimpiyatlarına katıldı. O yıllarda edebi metinler yazmaya ve yayınlamaya başladı. Bell Korosu’nda şarkı söyleyen Vaeikis akordeon ve perküsyon çaldı.
Litvanya Hristiyan Demokrat, Modern Hristiyan Demokrat Birlik, Liberal ve Merkez Birliği üyeliklerinde bulundu. 2000 - 2004 tarihleri arasında Yeni Birlik (Sosyal Liberaller) listesinden Seimas üyesi olarak seçildi. Kamu Yönetimi ve Yerel Yönetim Komitesi Üyesi, Dışişleri Komitesi, Avrupa İşleri Komitesi Başkan Yardımcısı Avrupa Parlamentosu Litvanya Cumhuriyeti Seimas gözlemci olarak görev yaptı. 2016 Litvanya Cumhuriyeti Seimas seçimlerinde yeniden seçildi.
Uluslararası Katolik Basın Birliği (UCIP) üyesi ve Litvanya Atlantik Anlaşması Derneği Başkanı. 1993 yılında Hırvat Katolik Basın Birliği tarafından savaş konularındaki yazıları nedeniyle ödüle layık görüldü. 2002 yılında NATO hatıra madalyası ile 2004’te ise Litvanya Devleti‘nin Litvanya Liyakat Nişanı ile ödüllendirildi. İngilizce, Rusça, Almanca, Fransızca ve Hırvatça konuşmaktadır. 200’den fazla uluslararası bilimsel konferans ve sempozyumda sunum yaptı. 15 eseri bulunmaktadır.
“OKUYANLAR İÇİN GÖNÜLLERİNDE HOŞ BİR SADA BIRAKIR”
Üç dönem Ak Parti‘den Osmaniye Milletvekili seçilen Dr. Suat Önal, Karvelide/Kelebekler şiir kitabı için Litvanyaca ve Türkçe yayınlanan bu şiir kitabı iki ayrı kültürden esinlenen, aslında meslekleri farklı olsa da ruhlarında sanat esintileri olan ve şiir alanında amatör sayılacak iki insanın eseri olarak ortaya çıkmış oldu. Ümit ederim ki, okuyanlar için gönüllerinde hoş bir sadâ bırakır” dedi.
ÖNAL, VERAİKİS’İN ŞİİRLERİNDEN ESİNLENDİ
Dr. Suat Önal, ortak şiir kitabının serüvenini anlatırken “Vareikis’in kendi anadilinde Litvanyaca yazmış olduğu Karvelide isimli şiir kitabında bulunan 44 şiirin her birinden alınan anahtar kelimeler ışığında özgün olarak yazdığım bu şiirler ortaya çıktı.” İfadelerini kullandı: Önal açıklamasına şöyle devam etti:
“ Aslında spora ve sanata ilgi duyan mühendis kökenli bir akademisyenim. 2011-2018 yılları arasında Parlamenter olarak da Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde (TBMM) görev yaptım. 25 yılı geçen akademisyenliğim dışında zaman zaman şiirler de yazdım ancak bunları şimdiye kadar yayınlayamadım. Avrupa Konseyi Parlamenter Meclisi’nde de Türkiye’yi temsilen görev yaptığım süreçte, 2018 Nisan ayında yapılan Azerbaycan Cumhurbaşkanlığı seçimlerinde Konsey adına gözlemci olarak birlikte görev yaptığımız değerli dostum Sn Egidijus Vareikis ile şiir üzerine yaptığımız sohbette, sanat üzerine ortak yönlerimizin olduğunu fark ederek birlikte bir şiir kitabı çıkarma konusunda hem fikir olduk.“
DR. SUAT ÖNAL KİMDİR?
16 Aralık 1961 yılında Osmaniye Toprakkale’de doğdu. Makine Yüksek Mühendisi, İktisatçı; Çukurova Üniversitesi Mühendislik ve Mimarlık Fakültesi Makine Mühendisliği bölümünü ve Anadolu Üniversitesi İktisat Fakültesi‘ni bitirdi. Yüksek lisansını Erciyes Üniversiktesi, doktorasını ise Çukurova Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Makine Mühendisliği Bölümü‘nde yaptı.
TBMM‘nin 24.-25.-26. dönemlerde AK Parti Osmaniye Milletvekili olarak görev yaptı. 12 yıl TFF Osmaniye İl Hakem Kurulu Başkanlığı ve 16 yıl da TFF Profesyonel Lig Gözlemciliği yaptı. İyi düzeyde İngilizce bilen Önal, evli ve üç çocuk babasıdır.
Karvelide/Kelebekler yayınlanmış ilk kitabı.
(İHA)
Kaynak: İHA