Cumhuriyetin Kurucusu Büyük Önder Mustafa Kemal Atatürk’ün 1920’li yıllarda başlattığı “ulusal sanayileşme hamlesi” kapsamında temelleri atılan Türkiye’nin ilk Ağır Demir Çelik sanayisi olan Karabük Demir ve Çelik Fabrikaları (KARDEMİR) AŞ., Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın 2003’de başlattığı millileşme hamlesiyle bugün Türkiye’nin tek tren rayı üreticisi olurken, Türkiye’yi tren rayında dışa bağımlılıktan kurtardı.
13 haneli köy olan Karabük’te, 3 Nisan 1937’de dönemin temelleri atılan, yıllık 150 bin ton kapasiteyle üretime başlayıp, ülkedeki birçok tesisin yapımını gerçekleştiren ve bundan dolayı "fabrikalar kuran fabrika" unvanını alan KARDEMİR, bugün yıllık yaklaşık 3 milyon ton üretim gerçekleştiriyor.
“DEMİRYOLLARINA 16 YILDA 133 MİLYAR YATIRIM”
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın talimatıyla başlatılan milli atılımla 2003’ten itibaren yeniden devlet politikası olarak ele alınan demiryollarına, 16 yılda 133 milyar lira yatırım yapıldı. Yüksek hızlı ve hızlı trenle tanışan Türkiye, bin 213 kilometresi Yüksek Hızlı Tren hattı olmak üzere 2 bin 149 kilometre yeni demiryolu hattı inşa etti. Türkiye’de, 11 bin 497 kilometrelik konvansiyonel demiryolu hattı baştan aşağı yenilenirken, yaklaşık 4 bin kilometrelik demiryolu hattının inşası da devam ediyor.
TCDD, yaklaşık 13 bin kilometre yeni demiryolu hattı için yapım, ihale ve ETÜD çalışmalarını sürdürüyor. Cumhuriyetin ilk yıllarında olduğu gibi 2007’den bugüne Türkiye’nin ray üretimindeki tek milli markası olan KARDEMİR, çelik kollarıyla Anadolu’yu sarmaya devam ederken, Türkiye’yi tren rayı üretiminde ise dışa bağımlılıktan tamamen kurtardı.
“RAYLI SİSTEMLERDE YOLCU TAŞIMACILIK PAYI ARTACAK”
1950’den sonra adeta unutulan demiryolları, 2003’ten itibaren yeniden devlet politikası olarak ele alındı. Ulaşım politikası değiştirilerek demiryollarını geleceğe taşıyacak olan projeler bir bir hayata geçirildi. 2009’da Ankara-Eskişehir hattının açılmasıyla Yüksek Hızlı Tren ile tanışan Türkiye, 2011’de Ankara-Konya, 2013’te Konya-Eskişehir, 2014’te Ankara-İstanbul ve Konya-İstanbul arasında Yüksek Hızlı Trenleri hizmete alarak, dünyada 8, Avrupa’da ise 6’ıncı hızlı tren teknolojisine sahip ülke konumuna ulaştı. İstanbul, Ankara, Bursa, İzmir, Konya, Kayseri, Eskişehir, Adana, Gaziantep, Antalya, Samsun ve Kocaeli’de hizmet veren Kentiçi Raylı Ulaşım Sistemlerinin, yakın gelecekte Diyarbakır, Mersin, Erzurum, Erzincan, Urfa, Denizli, Sakarya ve Trabzon’da da hizmete girmesi ile birlikte raylı sistemlerde yolcu taşımacılık payının daha da artması öngörülüyor.
Türkiye’nin 15 ili ve nüfusunun yüzde 46’sını yüksek hızlı trenle birbirine bağlayacak olan yapım ve proje aşamasındaki yeni hat projeleri de, yük ve yolcu taşımacılığında demiryollarının payını artıracak.
TCDD’NİN STRATEJİK ORTAĞI: KARDEMİR
Türkiye’nin ilk entegre demir çelik fabrikası olan KARDEMİR’in, 2007’de işletmeye aldığı yeni haddehanesinde 72 metre boya kadar ray üreterek, ülke demiryollarının son 16 yıldaki hızlı gelişimine önemli katkı sunduğunu ifade eden KARDEMİR Genel Müdürü Hüseyin Soykan, “Cumhurbaşkanımız Recep Tayyip Erdoğan’ın 2004 yılında talimatıyla başladığımız ray üretim tesisini 2007 yılında tamamlayarak işletme aldık. Türkiye’deki tek ray üretim tesisi olarak geçen 12 yıl içerisinde 12 bin kilometreye yakın ray üretimi yaptık. Ülkemizin yurt dışına bu alanda bağımlılığı tamamen ortadan kaldırılarak, milyarlarca dolarlık dövizin ülkemizde kalmasına vesile olduk. Aynı zamanda çok sayıda ülkeye ihracat yaparak da ülkemize döviz girişi sağladık. Yatırım sürecinde Devlet Demiryolları’nın ana partneri halinde çalışan şirketlerimiz, bu günlerde de tamamladığı ve demiryolları için kritik bir malzeme olan demiryolu tekeri üretimini de kısa süre içerisinde memleketimize, ülkemize kazandıracak, bunun haklı gururu yaşıyoruz” dedi.
Soykan, KARDEMİR’in kurulduğu dönemde nasıl ülkenin kalkınmasında görev üstlendiyse, Cumhuriyetin 100. kuruluş yıl dönümü olan 2023 hedeflerine ulaşmak içinde canla başla, gece gündüz gayret sarf ettiğini, alın ve akıl teri dökerek Türkiye ve Karabük’e katkı vermeye devam ettiğini kaydetti.
“ÜLKEMİZDE KULLANILAN TÜM RAYLARI ÜRETEBİLİYORUZ”
“KARDEMİR olarak bu tesiste şuanda yılda 100 bin ton civarında üretim yapma kapasitemiz var” diyen Soykan, şunları söyledi:
“Yüksek hızlı tren hatlarında ve diğer demiryollarında kullanılan çok farklı sayıda ray türünü üretebiliyoruz. Özellikle ‘mantarı sertleştirilmiş ray’ dediğimiz dünyada çok az firmanın üretebildiği rayı üreterek çok önemli bir çalışma gerçekleştirdik ve hafif metroda, hızlı tren hatlarında şuanda ülkemizde kullanılan tüm rayları üretebiliyoruz.”
“40’IN ÜZERİNDE YATIRIM YAPIYORUZ”
Her geçen gün yurt dışından artan bir talep olduğunu bu taleplere yönelik de çalışmaların devam ettiğini anlatan Soykan, “Özellikle Türkiye’de bir malın üretimi gerçekleştirilebilir hale geldiğinde ithalat fiyatlarının düştüğünü görüyoruz. Geçmişte 3-4 katına aldığımız bir ürünü KARDEMİR üretmeye başladığı zaman fiyatların geri seviyeye geldiğini görüyoruz. Bu aslında ithalata bağımlılığın, milli bekanın en önemli konularından biri haline geliyor. KARDEMİR şuanda 40’ın üzerinde yatırım yapıyor. Zaten demiryolu konusunda hem rayı, hem de tekeri üreten tek firmayız. Bu alandaki yetkinliğimizi önümüzdeki süreçte farklı yatırımlarla ihtiyaçları karşılayacak şekilde çeşitlendirmeye, geliştirmeye ve ülkemizin gelişimine katkı vermeye devam edeceğiz” diye konuştu.
Soykan, KARDEMİR’in bugüne kadar; Suriye, İran, Bulgaristan, Makedonya, Hırvatistan, Romanya, Birleşik Arap Emirlikleri, KKTC ve Etiyopya’ya ray satışı gerçekleştirdiğini sözlerine ekledi.
(Ersin Turan - Yasin Erdem/İHA)
Kaynak: İHA