Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, “Yaygın olarak Türkiye’de vakalar sadece bir bölgeye lokalize değil neredeyse ülkenin genelinde olan pozitif gördüğümüz vakaların olduğunu biliyoruz” dedi.

Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, Bilim Kurulu toplantısı sonrası bir basın açıklaması gerçekleştirdi. Korona virüs ile mücadelede çok ciddi bir deneyim kazanıldığını söyleyen Koca, sonuçları artık daha hızlı öngördüklerini belirtti.

Dün itibariyle toplam test sayısının 20 bin 345 ve tanı sayısının bin 236 olduğunu hatırlatan Koca, “Kaybettiğimiz hasta sayısı ise 30. Kaybettiğimiz 30 hastanın her biri ileri yaşlardaydı ve Kovid-19’a eşlik eden başka bazı hastalıkları da bulunuyordu. Bünye olarak dirençleri zayıftı. Bu ölümlerin sebebi doğrudan onların yaşları değil. İleride yaşta kaçınılmaz olan başka hastalıkların tabloda ağır bir yer tutmasıdır” diye konuştu.

Büyüklere seslenmek istediğini belirten Koca, “Onların korona virüsten etkilenmemeleri konusunda bizler sorumluluk sahibiyiz. Büyüklerimizden sözlerime kulak vermelerini istirham ediyorum. Bu toplumun sizin hayat tecrübelerinize ihtiyacı var. Ailelerinizin size ihtiyacı var. Evlatlarınızın vereceğiniz tavsiyelere ihtiyacı var. Torunlarınızın sevgi ve ilginize ihtiyacı var. Bunları hastayken yapamazsınız. Onları ağır bir hastalığa yakalanmışken yapamazsınız. Sizin öğütlerinize ihtiyacımız var ama siz de bu seferliğe mahsus bu öğüdü kabul edin. Önünüzdeki zamanı riske atmayın. Tedbirlerini uygulaması en kolay kişiler sizlersiniz. Bugünlerde size karşı hassasiyeti yüksek olan yalnız kendi evlatlarınız değil. Bu hassasiyeti bütün toplum paylaşıyor. Dünyayı etkileyen bu salgında mümkün olduğunca az kayıp vermek istiyoruz. Bu durumu birlikte atlatmak istiyoruz. Evden çıkmanız bir süreliğine kısıtlandı. Bu kurala uyun” şeklinde konuştu.

Türkiye’nin korona virüsle verdiği mücadelenin dünyadaki benzerlerinden baştan beri farklı olduğunu ifade eden Koca, “Virüse karşı ortaya koyduğumuz dayanışmanın dünyada neredeyse örneği yok. Devlet sorumluluk paylaşımı önermeden toplum birçok gereği kendiliğinden yerine getiriyor. Medyamız bilgiyi doğru kanallardan alma ve aktarma konusunda çok dikkatli. Felaket tellallarına toplum olarak prim vermiyoruz. Zamanımızın çoğunu evde geçirme çağrımız giderek karşılık buluyor. Mücadelemiz endişe baskısından, karartılı havadan çıkıyor canlılık ve enerji kazanıyor. Gücümüzü hayata bağlılıktan alacağımız anlaşılıyor. Hayatı korumanın yolu korkuya teslim olmak değil, hayata bağlılıktır. Kadınlar tedbirler konusunda adeta ikna kahramanlarımız. Çocuklar ise büyüklerine karşı tüm kozlarını kullanıyor” açıklamasında bulundu.

Bu dönemde sağlık personelinin ek ödemelerini iyileştirme çabası içerisinde olduklarını aktaran Koca, “İnsan kaynağımızın yeterliliği doğrultusunda neredeyse bir güvence değerinde kadromuza 32 bin personel dahil ediyoruz. Cumhurbaşkanımıza ve Maliye Bakanımıza bu süreçte gösterdiği hassasiyetten ötürü teşekkürlerimi arz ediyorum. Bu süreçte çalışan sağlık personelinin ek ödemelerinin 3 aylık zaman diliminde tavan yüzde 100 oranında olacağını da ayrıca ifade etmek istiyorum” ifadelerini kullandı.

Sağlık çalışanlarının yeterli malzemeden yoksun olduğu iddialarına yönelik değerlendirmede bulunan Koca, “Bu iddia küçük örneklerin kasıtlı olarak genelleştirilmesidir. Kesin bilgi şudur; üniversite hastanelerine ve tüm hastanelerimize tüm malzemeler sağlanmaktadır ve sağlanmaya devam edecektir. Bazı malzeme üreticilerine gerekli katı yaptırımlar uygulanmıştır ve uygulanmaya devam edilecektir. Türkiye’de üretilen maskeler Türkiye’nin ihtiyacı varken yurt dışına satılmayacaktır. Fiyatlar dahil bu konuda endişeniz olmasın. Pandemi döneminde istismar etmek isteyen firmaların yurt dışı ile bağlantılar yaptığını biliyoruz. Bu çerçevede hem MASAK hem de İçişleri Bakanlığı devrede oldu ve üreticilerin depolarına baskınlar yapıldı. Bu baskınlar sonrası yoğun şekilde depoladıkları görüldü. Biz bakanlık olarak olması gereken ücretle almak istediğimiz halde bunun yapılmadığını gördük. Bugün itibariyle bu firmaları teker teker çağırarak hepsi ile günlük ne kadar üretim yapabileceklerini ortaya çıkarıp sözleşme yapmaya başladık. Şu ana kadar 20 firmayla anlaşma yapıldı. Anlaşma yapmayanlara el koymak dahil çeşitli yaptırımlar olacak. MASAK, istismar etmek isteyenlerle ilgili devrede” ifadelerine yer verdi.

Tanı tedavi süreçleri ile ilgili konuşan Koca, “Salgının yayıldığı ülkelerde en fazla eksikliği hissedilen cihazlardan biri solunum cihazlarıydı. Yerli solunum cihazının seri üretimine başlıyoruz. Bu sayede hem kendi ihtiyacımızı karşılamış olacağız hem de ihtiyacı olan ülkelere destek vereceğiz” dedi.

Hızlı tarama kitini devreye soktuklarını hatırlatan Koca, “Bugün itibariyle Çin’den 50 bin hızlı tarama kiti sabah geldi. Perşembe günü 300 bin ilave hızlı tarama kiti gelecek. 1 milyona kadar hızlı tarama kitlerini kullanmak üzere bağlantı yaptığımızı özellikle tarama amaçlı kullanacağımızı ifade etmek istiyorum. Korona virüse karşı aşı geliştirme çalışmalarında da kurum ve kuruluşlara bakanlık olarak destek veriyoruz. Bu anlamda 6 üniversite ve 1 merkeze çağrı yapıldı ve önümüzdeki günlerde bu merkezlerde ihtiyaçlarına yönelik herhangi bir kısıtlamaya gitmeden hepsinin önünü açacak şekilde destek sağlayacağız. Maliye Bakanlığı da bunun karşılanabileceğini ifade etti” diye konuştu.

Koca, korona virüsle mücadelenin geniş katılım gerektiren bir mücadele olduğunu vurgulayarak, “Bu sorumluluk duygusunun tüm birimlerde enerjiye dönüşeceği bir mücadeledir ve öyle olmalıdır. Her türlü bilimsel disiplini devreye koyacağız. Türkiye, tedbirleri başta bizim aldığımız sıklıkla ciddiye almayan ülkelerle kıyaslanıyor. Bu kıyaslamanın rasyonel olmadığını belirtmek zorundayım. Türkiye onu çevreleyen risklere set çekerek büyük zaman kazandı. Paniğe yol açarak hastalığın yayılmasına neden olacak strateji ve uygulamalardan uzak durdu. Biz başka bir ülke olmayacağız. Biz başka bir ülkeye benzemeden bu zor günleri aşma fırsatımız var. Bizim için can, sadece onu taşıyan insan değil tüm fertler için kutsaldır. Biz riskler karşısında maceracı bireyler değiliz. Şimdi günün değil hayatın hesabını yapma zamanıdır. Tedbir zamanıdır. Tedbirleri bizler tek tek uyguluyoruz mümkün olduğunca az temas kuruyoruz. Hayatlarımız birbirinden ayrışıyor. Fakat farkında mıyız bu tek tek yaptıklarımızı tüm Türkiye yapıyoruz, tek tek yaptıklarımızı tüm 83 milyon yapıyoruz. Mücadelenin özü bu; tek tek hep birlikte. Bu birliktelikten fire vermeyelim ve her ihmalin zincirleme risk olduğunu biliyoruz. Hayat eve sığar” diye konuştu.

Basın mensuplarının sorularını yanıtlayan Koca, bir basın mensubunun “İyileşen vaka var mı” sorusuna, "14 günlük zaman dilimi geçmesi gerekiyor. Önümüzdeki günlerde iyileşen vakalarımızı da açıklamış olacağız. İyileşen ve iyileşmekte olan hastalarımızın fazla olduğunu belirtmek istiyoruz" şeklinde yanıt verdi.

Çin’den ilaç getirdikleri bilgisini veren Koca, “Bugün Çin’de kullanılmış olan özel bir ilaçtan sonuç aldıkları iddiası olan özellikle yoğun bakım hastalarında kullanılmasının 11 günden 4 güne kadar düşürdüğüne dair bilgilerin olduğunu bildiğimiz ilacı bu sabah yeterli sayıda Çin’den getirmiş olduk. Çin’deki fabrikaya devletin el koymasına rağmen şu dönemde Çin’den getirebildik. Çin hükümeti ile birlikte bu süreçte bu mücadeleyi nasıl verdiklerini bilgi akışı anlamında Çin’den bilim insanlarının Skype üzerinden yapmaları konusunda prensipte anlaştık. Şu dönemde dünyada geçmiş dönemde ve şu an sonuç alınan ve kullanılan ilaçlar dahil olmak üzere yakından takip ettiğimizi tedavi boyutunda yoğun temas içerisinde olduğumuzu özellikle ifade etmek istiyorum. Ayrıca yine daha önce bizim kullandığımız dünyada bu anlamda kullanılmamış olan, Trump’ın fayda gördük dediği ilacın bizde bilinen olup pozitif vakalara başlamayı planladığımız ve de sonuçlarını görebileceğimiz tedavi şeklini de ayrıca ifade ediyorum” ifadelerini kullandı.

Sokağa çıkma yasağına yönelik sorulara Koca, “Herkes kendi olağanüstü halini ilan edebilir bunu illa devletin ilan etmesi gerekmiyor. Herkesin kendi odasında kendisini izole etmesi gerekiyor” dedi.

Aşı çalışmalarıyla ilgili söz konusu üniversiteleri ise, “Hacettepe, Erciyes, Ankara Üniversitesi Kanser Araştırma Enstitüsü, Tübitak, Mam, Acıbadem” şeklinde sıralayan Koca, “Ülkede aşı konusuyla ilgili kimler ne kadar yol almak istiyorsa önümüzdeki dönemde daha fazla desteklemek üzere bir yaklaşım içindeyiz. Sadece bir merkezde değil kim ne yapmak istiyorsa önünü açan, kısıtlama yapmayan bir çalışma içerisindeyiz ve her türlü desteği vereceğiz” ifadelerini kaydetti.

Hayatını kaybeden vatandaşların genelinin ileri yaşta olduğunu belirten Koca, “30 kişi hayatını kaybetti ileri yaş. İleri yaş artı bir alt hastalığı ve kronik hastalığı da olan hasta grubu olduğunu söyledim. Zaten önümüzdeki dönemlerde yaş aralığı da olmak üzere daha şeffaf olarak göstermiş olacağız. Yaş 91 yaşına kadar var. 50 ile 60 yaş arası 2 hasta var” açıklamasında bulundu.

Koca, Milli Eğitim Bakanı Ziya Selçuk ile Çarşamba günü bilim kurulunda bir araya geleceklerini de açıkladı.

Mustafa Ulaş ile görüşeceği iddialarına yanıt veren Koca, “Şu dönemde herkese açık bir şekilde davetimizi yapıyoruz aşı konusunda kim neyi ne kadar yapabiliyorsa kimde ne kadar bu anlamada bilgi varsa bunu bizimle paylaşsın istiyoruz bu bilgiyi bizimle paylaşmasını bekliyoruz” dedi.

Firmalar ile sürdürdükleri görüşmeler hakkında bilgi veren Koca, “Bir start-up firmasının daha önce prototip olarak geliştirdiği ve 2 bin teslim toplam 5 bin olmak üzere sözleşme yaptık. Bunun sayısına ilave olan bir firma daha oldu. 3’üncü firma ile görüşmeler yapılıyor. Bu durumda o firmalara da alım garantisi vererek sayıyı daha artırmak, sadece ülkemize değil ülkemiz dışına da hibe etmek veya satabilir olmak” diye konuştu.

Öte yandan, vakalara ilişkin de bilgi veren Koca, “Sağlık personeli içinde de pozitif olan vakalarımız var” dedi.

Kitlerden ücret alındığı iddiaların açıklık getiren Koca, “Hızlı kitlerin fiyatı değil, biz hiçbir kitten, testten ücret almıyoruz, almayacağız ve alanlara da izin vermeyeceğiz. Biz gelen kitlere kendimiz paramızı vererek alıyoruz, ilaç dahil olmak üzere” ifadelerini kullandı.

Van’daki vaka artışlarına yönelik söylemlere ise Koca, “Van üzerinde artan bir vakamız yok. Vakamız var ama sayısı 10 üzerinde değil. Ama yaygın olarak Türkiye’de sadece bir bölgeye lokalize değil neredeyse ülkenin genelinde olan pozitif gördüğümüz vakaların olduğunu biliyoruz. Van bunlar içinde öne çıkan bir ilimiz değil” diye cevap verdi.

Ek ödemelere ilişkin detaylı bilgi veren Koca, “Ek ödeme için Maliye Bakanının bugün itibariyle onayladığı performans uygulamasını devre dışı bırakıyoruz. Tavandan performans vermeyi Maliye Bakanlığımız onayladılar. Ayrıca 32 bin personeli de en hızlı şekilde önümüzdeki 1-2 hafta içinde alma çabası içindeyiz. Genelde personel alımı yaptığımızda üniversitelerden Sağlık Bakanlığına geçişe bu dönemde izin vermeyeceğiz. Bu dönemde özel sektörden istifa edenlerin bakanlığa almayacağımızı süreçte özel sektörde çalışıp çalışmaması gerektiği, ne yapılması gerektiği konusunda çalışma içerisindeyiz. Bu dönemde kimse sahadan çekilerek bir mücadele ortamına çevirmeyelim” dedi.

(iha)